ประสิทธิผลและความปลอดภัยของยาสมุนไพรตำรับรักษาปอดพิการในผู้ป่วยโรคซิลิโคสิส

ชื่อการวิจัย  : ประสิทธิผลและความปลอดภัยของยาสมุนไพรตำรับรักษาปอดพิการในผู้ป่วยโรคซิลิโคสิส
คณะผู้วิจัย   : พญ.วิลาวัณย์  จึงประเสริฐ1 นายวินัย แก้วมุณีวงศ์  1 พญ.มาลินี  บุณยรัตพันธุ์ 2น.ส.เพ็ญศรี สงวนทรัพย์3   ดร.นพ. ฉัตรชัย  สวัสดิไชย3  นพ. เทวัญ  ธานีรัตน์1
ดร.สาวิตรี  เทียนชัย4    น.ส.เปรมวดี แสนเสนาะ3 นางพันทิพา พงศ์กาสอ1 นางพนิดา ชื่นชอบ2    นางจรินทร์ แพสุพัฒน2  น.ส.สุรัสวดี  สินวัต3 และนายกฤษดา ปาสำลี1
วัน เดือน ปี  : มีนาคม 2555 – มีนาคม 2556
ผู้สนับสนุน  : กองทุนภูมิปัญญาการแพทย์แผนไทย กรมพัฒนาการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก
บทคัดย่อ
โรคซิลิโคสิสเกิดจากการหายใจเอาฝุ่นซิลิกาเข้าไปเป็นระยะเวลานาน ทำให้เกิดปอดอักเสบเรื้อรัง มีพังผืดในปอด ไม่มียารักษาให้หาย แต่จากการศึกษาติดตามการใช้ยาสมุนไพรตำรับรักษาปอดพิการในผู้ป่วยซิลิโคสิส 5 ราย ได้ผลดี จึงนำมาทดลองขยายผลในผู้ป่วยอาสาสมัครที่มารับบริการโรงพยาบาลชลบุรี 17 ราย เป็นกลุ่มทดลอง 9 ราย กลุ่มควบคุม 8 ราย อาสาสมัครได้รับยาชนิดแคปซูล 500 มิลลิกรัม ครั้งละ 2 แคปซูล 3 เวลา ก่อนอาหารเช้า กลางวันและเย็น ติดต่อกัน 180 วัน ประเมินผลก่อนหลังการรักษา และติดตามอีก 180วัน
ผลการศึกษา พบว่า อาสาสมัครกลุ่มทดลองมีอายุเฉลี่ย 53.18±7.72 ปี ระยะเวลาป่วยเฉลี่ย 4.11±0.48 ปี ส่วนกลุ่มควบคุมมีอายุเฉลี่ย 54.25±7.10 ปี และระยะเวลาป่วยเฉลี่ย 2.25±0.89 ปี หลังการทดลอง 180 วัน ไม่พบการเปลี่ยนแปลงความหนาแน่นของฝ้าขาวของภาพถ่ายรังสีทรวงอกในอาสาสมัครทั้ง 2 กลุ่ม ส่วนปริมาณความจุปอดเพิ่มขึ้นเล็กน้อยทั้ง 2 กลุ่ม ไม่แตกต่างกัน  อาสาสมัครกลุ่มทดลองมีการเปลี่ยนแปลงปริมาณความจุปอดดีขึ้น 6 ราย แต่ไม่ต่างกับกลุ่มควบคุม ชีพจรตำแหน่งปอดผิดปกติลดลงจาก 7 รายเหลือ 2 ราย ขณะที่กลุ่มควบคุมเพิ่มขึ้นจาก 4 รายเป็น 6 ราย ลักษณะลิ้นไม่เปลี่ยนแปลง  อย่างไรก็ตาม ในการทดลองพบว่า อาสาสมัครกลุ่มทดลอง 8 ราย รู้สึกอาการดีขึ้น หายใจไม่หอบเหนื่อยเหมือนเมื่อก่อน สามารถเดิน ทำงาน หรือออกกำลังกายได้นานขึ้น ส่วนความปลอดภัย ไม่พบความผิดปกติของการทำงานของตับและไต  ความสมบูรณ์ของเม็ดเลือด ไม่พบภาวะแทรกซ้อนจากการรับประทานยาสมุนไพรตำรับรักษาปอดพิการในอาสาสมัครกลุ่มทดลองทั้ง 9 ราย
ยาสมุนไพรตำรับรักษาปอดพิการสามารถนำมาใช้ในการบรรเทาอาการโรคซิลิโคสิสได้ ควรมีการศึกษาวิจัยในกลุ่มตัวอย่างที่มากขึ้น ขนาดและระยะเวลาที่เหมาะสม เพื่อให้เกิดประสิทธิผลสูงสุดต่อไป

คำสำคัญ ; โรคซิลิโคสิส  ยาสมุนไพรตำรับ สมรรถภาพปอด ความผิดปกติของตับไต และเม็ดเลือด

1 กรมพัฒนาการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก   2 โรงพยาบาลชลบุรี
3 โรงพยาบาลพระปกเกล้า จังหวัดจันทบุรี                    4 นักวิจัยอิสระ

ประสิทธิผลและความปลอดภัยของยาสมุนไพรตำรับรักษาปอดพิการในผู้ป่วยโรคซิลิโคสิส